පිළිලරිසියා (Common Jezebel)

Common Jezebel
විද්‍යාත්මක නම : Delias eucharis

දකුණු හා අග්නිදිග ආසියාවේ වාර්ථාවේ. විශේෂයෙන් තෙතමනය නැති පරිසරය ඇති ඉන්දියාව, ශ්‍රී ලංකාව, ඉන්දුනීසියාව, මියන්මාරය හා තායිලන්තය වැනි රටවල් වල වාර්තාවේ. තටු විහිදූ පසු 6.5-8.5cm දක්වා ප්‍රමාණයක් දක්වා වැඩේ. පිරිමි සතුන්ගේ උඩ පැත්ත සුදු පැහැතිය. ශිර්ෂ පියාපත් වල සුදු පැහැති වයිරමක් ඇති අතර ඒවා තුනී කලු මායිම් ඇති ත්‍රිකෝණාකාරව මෙන් පෙනෙන සුදු පැහැති ලප වේ. අපර තටුවේ පූර්ව තටුවේ මෙන් රේඛා ඇති අතර පියාපත යට පැත්තේ පැහැය හා මිශ්‍රව ල‍ා රෝස පැහැයක් දැකිය හැක. පූර්ව පියාපත යට පැත්ත උඩ පැත්තට සමාන වන අතර අපර පියාපත තුල ශරීර ආසන්නයේ ඇති ලප තුල කහ පැහැය හා අයිනට වෙන්නට රතු පැහැ ලප දකින්නට ලැබේ. ගැහැණු සතුන් පිරිමි සතුන්ට සමාන වුවත් කලු පැහැ රේඛා වල තද පැහැයක් දැකිය හැක.

Photograph by Chamara Sulakkhana

සාමාන්‍යයෙන් සංදාරක වර්ගයේ සමනලයකු වන අතර කඳු වනාන්තර, තෙත් වනාන්තර, වියලි තණ බිම් වලත් දැකිය හැකි අතර ඉන්දියා‍ව පුරා කාන්තාර බිම් වල හැරෙන්නට විසිර පවතී. අඩි 7000ක් දක්වා උස කඳු වලද වාර්තා වී ඇත. ගැහැණු සතුන් නිතර පියා සරමින් ඔවුන්ගේ යැපෙන්නා වූ ශාක සොයමින් සිටිනු දැකිය හැකි වුවත් පිරිමි සතුන් මල් රොන් උරමින් සිටිනු දැකිය හැක. නැවතී සිටිද්දී සාමාන්‍යයෙන් පියාපත් හකුළුවා සිටින අතර ව්ණවත් බව නිසාවෙන් පහසුවෙන් හඳුනාගත හැක.

Photograph by Dhilip De Alwis

Photograph by Nirosh Dulanga Dodamgoda

අවුරුද්දේ නියමිත කාලයක් නොමැතිව අවුරුද්ද පුරා බෝවීම සිදුවේ. යැනේනා වූ ශාක පත්‍ර යටි පැත්තේ  බිත්තර පොකුරු වශයෙන් දමන අතර සාමාන්‍යයෙන් ‍බිත්තර පොකුරක බිත්තර 10-20ත් අතර ගණනක් දැකිය හැක. දළඹුවන් කහ දුඹුරු පැහැ වන අතර කලු පැහැති හිසක් තිබේ. ශරීරයේ සුදු පැහැ රෝම තිබේ. ටික කලෙකින් තෙල් වැනි සමකින් යුතු කළු පැහැ හිසක් සහිත වන අතර රෝම වල ප්‍රමාණය අඩුවේ. මොවුන් රංචු වශයෙන් නොසිට කඳ දිගේ බඩගාමින් වෙනත් පත්‍ර කරා ගමන් කරයි. කෝශ අවස්ථාවේදී හිස උඩට සිටින සේ උරස පැහැදිලිව හඳුනාගත හැකි ආකා‍රයේ කෝශයක් සාදා ගනී. එය දිලිසෙන කහ පැහැති වන අතර කලු පැහැ ලප හා ඉරි තිබේ.